Όλα Όσα Δεν Ξέρετε για την Ιστορία της Σαντορίνης: Ηφαιστειακές Εκρήξεις και Πολιτισμός

Η Σαντορίνη είναι ένα νησί που ξεχωρίζει για το σεληνιακό του τοπίο και τη μαγευτικά του ηλιοβασιλέματα, όμως οι ρίζες του εντοπίζονται πολύ πίσω στο χρόνο. Η ιστορία της Σαντορίνης είναι γεμάτη από γεγονότα, όπως οι ηφαιστειακές εκρήξεις, αλλά και από πολιτισμό, ο οποίος τη διαμόρφωσε με το πέρασμα των αιώνων. Σε αυτό το άρθρο λοιπόν, θα κάνουμε μία ιστορική αναδρομή στο παρελθόν της Σαντορίνης και θα μοιραστούμε μαζί σας πράγματα που ίσως δε γνωρίζατε για το διάσημο κυκλαδονήσι. Ας πάμε λοιπόν ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο!

Η απαρχές της ιστορίας της Σαντορίνης

Οι ανασκαφές που έχουν γίνει στο νησί δείχνουν ότι η Σαντορίνη ξεκίνησε να κατοικείται ήδη από την τρίτη χιλιετία π.Χ. από διάφορους πληθυσμούς της εποχής του χαλκού, οι οποίοι συνέχισαν να ακμάζουν μέχρι και την 2η χιλιετία π.Χ. Το 1.600 π.Χ. όμως έλαβε χώρα στη Σαντορίνη ένα γεγονός που έμελλε να αλλάξει την ιστορία της για πάντα. Αυτό δεν ήταν άλλο από την καταστροφική έκρηξη του ηφαιστείου!

Παρόλο που το ηφαίστειο κατέστρεψε τα πάντα, διαθέτουμε σήμερα μία εικόνα για τον τρόπο ζωής των ανθρώπων στο νησί εκείνη την εποχή, χάρη στον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου. Αυτό, γιατί η πόλη αυτή παρέμεινε για χιλιάδες χρόνια θαμμένη κάτω από τις στάχτες του ηφαιστείου, οι οποίες τη διατήρησαν σε εξαιρετική κατάσταση. Έτσι, επισκεπτόμενος σήμερα κανείς το σημείο, μπορεί να δει τα απομεινάρια της πόλης, από τα πολυόροφα κτίριά της, μέχρι τοιχογραφίες και αντικείμενα καθημερινής χρήσης!

Η ονομασία της Σαντορίνης

Πριν ονομαστεί Σαντορίνη, το νησί είχε άλλα ονόματα, όπως Στρογγυλή, λόγω του σχήματος της, και Καλλίστη ή Καλλιστώ (η ομορφότερη) λόγω της ομορφιάς της. Άλλα ονόματα με τα οποία ήταν γνωστό το νησί στο παρελθόν ήταν Ρήνεια, Καλαυρία, και Θηραμένη, ενώ την περίοδο της τουρκοκρατίας, ονομαζόταν Δερμετζίκ που σημαίνει μικρός μύλος, χάρη στους ανεμόμυλους που υπήρχαν εκεί. Ένα ακόμη όνομα, με το οποίο είναι γνωστή μέχρι σήμερα η Σαντορίνη είναι το Θήρα, το οποίο προήλθε από τον Θήρα, έναν αρχαίο Σπαρτιάτη που αποίκησε πρώτος το νησί.

Όσο για το σημερινό της όνομα, Σαντορίνη, αυτό προήλθε από τους Φράγκους Σταυροφόρους που την ονόμασαν έτσι από μία εκκλησία της Αγίας Ειρήνης (Σάντα Ιρίνα), η οποία βρισκόταν στην περιοχή της Περίσσας!

Πώς ήταν η Σαντορίνη πριν την έκρηξη;

Όπως μαρτυρά κι ένα από τα πρώτα της ονόματα, Στρογγυλή, η Σαντορίνη πριν την έκρηξη είχε κυκλικό σχήμα. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις όμως που την έπληξαν χιλιάδες χρόνια πριν, χώρισαν το αρχικά στρογγυλό νησί σε μικρότερα νησάκια, δημιουργώντας την εντυπωσιακή καλντέρα. Τα μικρότερα νησιά που δημιουργήθηκαν ήταν η Θηρασία, η Νέα Καμένη, στην οποία σήμερα βρίσκονται οι κρατήρες του ηφαιστείου και η Παλαιά Καμένη, όπου βρίσκονται θερμές πηγές με υψηλή περιεκτικότητα σε θείο.

Γιατί οι τρούλοι των εκκλησιών στη Σαντορίνη είναι μπλε;

Ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της Σαντορίνης είναι οι πανέμορφες ασβεστωμένες εκκλησίες της με τους μπλε τρούλους, οι οποίες φιγουράρουν σε όλα τα καρτ ποστάλ που απεικονίζουν το νησί. Πώς όμως ξεκίνησαν οι μπλε τρούλοι;

Απ’ ότι φαίνεται, η ιστορία τους ξεκίνησε το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, όταν οι ντόπιοι άρχισαν να βάφουν τις εκκλησίες του νησιού άσπρες και μπλε, στα χρώματα δηλαδή της ελληνικής σημαίας. Φυσικά, πολύ σύντομα οι εκκλησίες με τους μπλε τρούλους έγιναν το σήμα-κατατεθέν του νησιού, καθώς και από τα πιο πολυφωτογραφημένα κτίσματά του. Αν αναρωτιέστε πού θα βρείτε τα περισσότερα γαλανόλευκα κυκλαδίτικα εκκλησάκια στη Σαντορίνη, η Οία, το Φηροστεφάνι και το Ημεροβίγλι είναι τα μέρη τα οποία θα πρέπει να επισκεφθείτε.

Η ιστορία των Φηρών

Τα Φηρά είναι ένα από τα πιο δημοφιλή χωριά της Σαντορίνης, χάρη στη μοναδική τους αρχιτεκτονική, αλλά και στη μαγευτική θέα που προσφέρουν στο ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης. Ποιά είναι όμως η ιστορία τους; Όπως φαίνεται, αυτή ξεκίνησε τον 18ο αιώνα, όταν οι ντόπιοι εγκατέλειψαν τη μέχρι τότε πρωτεύουσα του νησιού, το Καστέλι του Σκάρου, όπου βρίσκεται το σημερινό Ημεροβίγλι, λόγω των καταστροφών που είχε υποστεί από σεισμούς.

Η νέα πόλη που ιδρύθηκε ονομάστηκε Φηρά και στη συνέχεια έγινε πρωτεύουσα του νησιού. Στα Φηρά σήμερα βρίσκεται το μουσείο προϊστορικής Θήρας, όπου μπορείτε να θαυμάσετε ευρήματα ανασκαφών που έγιναν στο νησί μέσα στα χρόνια και να μάθετε τα πάντα για την ιστορία της Σαντορίνης!

Μύθοι συνυφασμένοι με τη Σαντορίνη

Κατά την αρχαιότητα, υπήρξαν διάφοροι μύθοι συνυφασμένοι με τη Σαντορίνη, ο πιο διάσημος από τους οποίους είναι ίσως ο γνωστός μύθος της χαμένης Ατλαντίδας. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, η Ατλαντίδα βρισκόταν στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η Σαντορίνη και η Κρήτη, όμως τελικά καταστράφηκε εξαιτίας της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης, ή, σύμφωνα με άλλους, χάθηκε στο βυθό!

Υπάρχει όμως κι ένας άλλος μύθος σχετικός με τη Σαντορίνη, ο οποίος συνδέεται με το Καλλίστη ή Καλλιστώ, ένα από τα ονόματα που είχε το νησί κατά την αρχαιότητα. Σύμφωνα με το μύθο αυτό, ο Τρίτωνας, γιός του θεού της θάλασσας Ποσειδώνα και της Αφροδίτης, δημιούργησε ένα νησί βυθίζοντας το χέρι του στη θάλασσα, ανάμεσα στην Κρήτη και την ηπειρωτική Ελλάδα. Το νησί αυτό ονομάστηκε Καλλίστη ή Καλλιστώ που σημαίνει η πιο όμορφη στα αρχαία ελληνικά, χάρη στην εκπληκτική ομορφιά του!

Τα ηφαιστειακά πετρώματα της Σαντορίνης

Η Σαντορίνη είναι γνωστή για τα ηφαιστειακά της πετρώματα, τα οποία καλύπτουν όλη την έκταση του νησιού και στα οποία οφείλεται η εντυπωσιακή καλντέρα, αλλά και οι σεληνιακές της παραλίες. Επίσης, χάρη στα ηφαιστειακά πετρώματα, το έδαφος της Σαντορίνης είναι γόνιμο, με μεταλλικά στοιχεία που συμβάλλουν στην αμπελουργία και την καλλιέργεια μοναδικών ποικιλιών σταφυλιού από τα οποία παράγονται τα υπέροχα κρασιά της!

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά σημεία του νησιού, όπου είναι εμφανές το ηφαιστειακό του τοπίο σε όλο του το μεγαλείο, είναι η Κόκκινη Παραλία, η οποία περιβάλλεται από κόκκινα βράχια. Ακόμα κι αν δεν κολυμπήσετε σε αυτή, αξίζει να την επισκεφθείτε και να τη φωτογραφίσετε!

Η ιστορία της Σαντορίνης τα έχει όλα, από ηφαιστειακές εκρήξεις, μέχρι συναρπαστικούς μύθους που σχετίζονται με τους θεούς του Ολύμπου. Για να τα ανακαλύψετε όλα αυτά, κι ακόμη περισσότερα, σχεδιάστε το ταξίδι σας στη Σαντορίνη κι αφήστε τη να σας σαγηνέψει!